سینما باید پیام آور صلح باشد

به گزارش خبرکو به نقل از روابط عمومی موزه سینما، مجید اسماعیلی، مدیرعامل موزه سینما گفت: امروز در دنیای پر از جنگ زندگی می کنیم و سوال اینجاست که چرا سینما تاکنون نتوانسته آرامش ایجاد کند؟ ذات سینما فضای سخت افزاری صلح است و همه چیز واحدی را می بینند که نماد صلح است. بنابراین به نظر می رسد که ذات سینما توانایی ایجاد آرامش و کمک به گسترش صلح را دارد.

وی با اشاره به نقش سینما به عنوان ابزاری برای برقراری صلح بین جوامع، افزود: وقتی در جامعه ای افراد می توانند از طریق سینما با یکدیگر صحبت کنند، دیگر لازم نیست حرف خود را در جای دیگری بگوییم، زیرا از طریق سینما می توانیم حرف های خود را ترجمه کنیم. بیایید با تصویر روبرو شویم، و اگر این تعادل در تصویر اتفاق بیفتد و نه در جای دیگر، عاقلانه تر است. هرچه بتوانیم برخوردهای سخت را به برخوردهای نرم تبدیل کنیم، بهتر است و این یکی از کارکردهای سینماست.

سینما باید میزان نفرت را در جامعه کاهش دهد

مدیرعامل موزه سینما ادامه داد: دنیای امروز ملتهب بحران های مختلفی از جمله بحران هویت، ناکارآمدی، تبعیض، مشروعیت، نفوذ و… است و این بحران ها یک هدف مشترک دارند که همان تولید نفرت است. اگر این بحران ها در جامعه ای به اوج خود برسد، نفرت در بین افراد آن جامعه نیز افزایش می یابد و با افزایش میزان نفرت در جامعه، قطعاً جنگ رخ خواهد داد. سینما می تواند با هر یک از این بحران ها با مبنایی منطقی به آرامشی پایدار دست پیدا کند وگرنه آرامشی ناپایدار خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه سینما باید پیامی اصیل و مشترک تولید و منتشر کند، گفت: یکی از کارهای بزرگی که سینما می تواند انجام دهد، برخورد هوشمندانه و مبتنی بر واقعیات با بحران ها و کاهش تنفر در جامعه است. متاسفانه سینما این نقش را ایفا نمی کند و عملکرد خوبی ندارد. گاهی سینما به جای کاهش تنفر در جامعه باعث افزایش نفرت و خشم بیشتر مردم می شود در حالی که می توان درباره همه چیز صحبت کرد و با آن برخورد منطقی کرد.

اسماعیلی افزود: وقت آن نیست که شرایطی مانند آلمان قدیم را تجربه کنیم که در 100 سال 15 انقلاب را تجربه کرد و هزاران نفر کشته شدند.

تأکید سینمای دانش‌بنیان بر «اصلاح‌پذیری» در جامعه

مدیرعامل موزه سینما با بیان اینکه سینمای ایران فراز و نشیب های زیادی دارد گفت: به عنوان مثال فیلم های مجید مجیدی درباره سینمای طبیعت است که ریشه در مهربانی ظاهری مردم دارد. قبلاً درباره سینمای دانش بنیان صحبت کرده ایم. فیلمی که می‌داند چه می‌خواهد بگوید و می‌داند چه چیزی می‌خواهد بگوید و از آن برای تحقق آن حمایت می‌کند. گاهی می خواهیم از صلح یاد کنیم، اما جنگ را واضح تر نشان می دهیم. احساس می کنم برخی از کارگردانان ما از مفهوم صلح فاصله گرفته اند.

اسماعیلی افزود: بحران های اجتماعی مانند بحران توزیع ناعادلانه شغل و ثروت و… را می توانیم در فیلم ها نشان دهیم. باید توجه داشته باشیم که اگر این بحران را به فیلم تبدیل کنیم و نتیجه این تصویر به خشم متراکم تبدیل شود، در کار خود شکست خواهیم خورد. ما تمام نشده ایم درست است که سینما باید شرایط را منعکس کند، اما سینمای دانش بنیان و هوشمند متوجه می شود که همه ما در یک کشتی هستیم و اگر می خواهیم به سلامت به مقصد آن کشتی برسیم، باید مراقب باشیم که همه چیز پیشنهاد مبتنی بر “اصلاح پذیری” است

وی ادامه داد: توجه به اصلاح پذیری وجه تمایز سینمای فطرت با دیگر سینماها است که در آثار مجید مجیدی می توانید آن را ببینید. ما علاقه مندیم فیلمی داشته باشیم که وضعیت فعلی را نشان دهد و از اصلاح و بهبود جامعه و ثبات اوضاع صحبت کند. سینمای هوشمند، سینمایی است که اگر دردی را دوا نکند و راه حلی ارائه نکند، حداقل آن نکاتی را که می تواند منجر به بهبود شود، حذف نمی کند.

با ظهور صلح محقق خواهد شد

در بخشی دیگر از این نشست حبیب احمدزاده درباره سینما و صلح گفت: مسئله سینما و صلح مانند شمشیر دولبه است. یکی از امکانات سینما قدرت پخش است که جنایت هم ایجاد می کند و آن اینکه ما آن چیزی نیستیم که در فیلم نشان می دهیم و این خیلی خطرناک است.

و افزود: یادم می آید زمانی که کتاب می خواندیم دوست داشتیم با ذهنمان قطعات بسازیم و قیاس کنیم اما امروز در سینما می بینیم که داستانی به همراه یک کیسه پاپ کورن خلق می شود و بیرون می رویم. ما به عنوان کارگردان می توانیم درباره اعتیاد فیلم بسازیم در حالی که خودمان وابسته هستیم. چون برای ما مهم است که در این یک ساعت و نیم در قاب سینما آدم خوبی باشیم و این خطری است که همه ما را تهدید می کند. قبلا اگر نویسنده برای رسیدن به آرمان هایش تلاش می کرد و هدف بود، امروز به راحتی می توانیم جنگ طلب باشیم، اما برای صلح فیلمنامه بنویسیم، چون بستگی به این دارد که چقدر پول بدهند و این خطری است که ما را تهدید می کند.

احمدزاده همچنین گفت: دنیای مجازی که جزئی از سینماست به راحتی به ما اجازه می دهد که در پشت لایه های مختلف پنهان شویم و این مشکل در دنیا هم اتفاق می افتد. جنایات بسیاری در دنیا به نام آزادی، صلح و حتی دین صورت گرفته است و این سخنان ابزار خوبی برای سوء استفاده بوده است و این همان کاری است که امروز دنیا از طریق رسانه ها با ما می کند.

و ادامه داد: فرقی نمی کند در شرایط صلح باشید یا جنگ، مهم این است که رفتار انسانی داشته باشید. اگر در دوران آرامش زندگی می کنید و به دیگران احترام نمی گذارید، صلح طلب نیستید. اگر در طول جنگ توانستید انسان خوبی باشید و حتی با دشمنان خود رفتاری انسانی داشته باشید، می توانید درخواست صلح کنید.

احمدزاده همچنین گفت: به نظرم می شود فیلمی ساخت که وقتی تمام شد، مخاطب بگوید چرا من مثل قهرمان واقعی فیلم نباشم. مهم نیست در چه وضعیتی هستید، مهم این است که بتوانید آن موقعیت را به معجزه ای برای خود و دیگران تبدیل کنید.

وی همچنین گفت: سینمای ایران سینمای نجیبی است پس می توان از طریق سینما با دنیا صحبت کرد. می توان از طریق ارزش های انسانی بدون انحراف از ارزش ها با جهان ارتباط برقرار کرد. ما باید سعی کنیم در زندگی مان شبیه چیزی باشیم که روی پرده نمایش می دهیم. ما به این دنیا آمده ایم تا دنیا را به جای بهتری تبدیل کنیم و آن را به نسل بعدی منتقل کنیم و فراموش نکنیم که با بخشش می توان به صلح دست یافت.

سینما گذشته، حال و آینده را به هم متصل می کند

رئیس شورای بین المللی موزه ها (ایکوم) طباطبایی با اشاره به مفهوم موزه گفت: موزه یک نهاد فرهنگی است که باید حاصل صلح باشد، موزه ای که نفرت انگیز است را نمی توان موزه نامید. امروز یک برنامه مشترک بین صلح و سینما ترتیب دادند تا از منظر موزه سینما و موزه صلح درباره آن بحث کنند. وظیفه موزه این است که به عنوان یک مادر عمل کند و فرهنگ، ایمان، دانش و دین مادر خود را به نسل های بعدی منتقل کند. به همین دلیل مخاطبان اصلی این موزه ها را بیشتر کودکان و نوجوانان تشکیل می دهند.

وی با بیان اینکه موزه های جنگ موزه های مهمی هستند اما امروزه این موزه ها را به عنوان موزه صلح می شناسیم، گفت: سینما در قالب هر فیلمی می تواند مانند یک موزه رفتار کند. فیلم های موزه ای ساخته شده اند که می توانند فرهنگ و زندگی را در تمام مراحل ثبت و انتقال دهند و از تاریخ، فرهنگ و تاریخ برای انتقال یک مفهوم استفاده کنند.

محتاطبایی با اشاره به اهمیت امید در آثار سینمایی گفت: یکی از کلیدواژه های زندگی انسان امید است. هر فیلمی که امید شما را از بین ببرد، از وظیفه انسانی خود کوتاهی کرده است. باید امید را در ذهن مخاطب و نسل آینده زنده نگه داریم. به همین دلیل سینما یک پل ارتباطی است. وقتی این پل بتواند مفهوم اساسی خود را در مفاهیم صلح و انسانیت درک کند، می تواند امید و همزیستی را منتقل کند. سینما در شکل موزه ای خود، گذشته، حال و آینده را به هم متصل می کند.

 

سینما باید پیام آور صلح باشد

وحید اگز دبیر این نشست و استاد دانشگاه نیز گفت: سینما باید امید و پیام صلح بیاورد. رابطه سینما و صلح را می توان به چند دسته تقسیم کرد. اول اینکه صلح در هسته اصلی سینما و هنر قرار دارد. خود کلمه موزه روح شما را لطیف می کند و تصویری از نفی خشونت و ترویج زندگی مسالمت آمیز است و سینمای مسالمت آمیز دسته دوم است. دسته سوم مربوط به سینمای اجتماعی است که حتی اگر راه حلی نداشته باشد، زن را در دل دارد و با سینمای صلح همسو است.

و ادامه داد: هر چه در کشوری هنر قویتر و بیشتر باشد، ناآرامی و ناراحتی کمتر می شود. مردم با دیدن و شنیدن هنر احساس بهتری دارند، بنابراین هنر نقش مهمی دارد. اگر هنرمندان از طریق آثار هنری خود این را بیان کنند، جلوی برخی از خشونت ها را در جامعه خواهند گرفت.

در این نشست که به همت موزه سینما، موزه صلح تهران، ایکوم ایران و مؤسسه حقوق و هنر برگزار شد، کلیپی از سخنرانی خجت الله ایوبی از اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران در مورد سینما و صلح ارائه شد. بخشی از زنده یاد، دو راه حل برای یک مشکل عباس کیارستمی و باشو غریبه کوچ اثر بهرام بیضایی به نمایش درآمد.